Jak rozmawiać z nastolatkiem?

Każdy z nas był kiedyś nastolatkiem. Jest to czas gdy człowiek przestaje być już dzieckiem ale nie jest jeszcze dorosły. W ciele jednocześnie zachodzi wiele różnych zmian. Zmiany fizyczne, psychiczne, emocjonalne wszystko naraz. Taka sytuacja bywa niekomfortowa i nowa dla młodej osoby, która jeszcze niedawno była dzieckiem. Okres ten zazwyczaj przypada pomiędzy 11, a 19 rokiem życia. Bardzo często można się spotkać z pojęciem bunt nastolatka. Niewątpliwie jest to ciężki czas zarówno dla dorastającego dziecka, jak i jego rodzica. W tym okresie bardzo ważna jest dobra relacja dziecko-rodzic. Dziecko, które dotychczas słuchało rodzica, zadawało mnóstwo pytań staje się praktycznie samodzielne, wyrabia sobie własne opnie oraz oczekuje niezależności. Chęć samodzielnego uczenia się świata staje się często przyczyną licznych konfliktów.

Jak prawidłowo rozmawiać z nastolatkiem?

Zbudowanie relacji z nastolatkiem bywa trudnym wyzwaniem. Każdy rodzic od niemowlęcia opiekuje się swoim dzieckiem. Uczy, przygotowuje do życia i wychowuje. W sytuacji gdy dziecko znajduje się w fazie wzmożonego dojrzewania rodzic staje przed kolejnym wyzwaniem. Zamiast jak do tej pory uczyć swoje dziecko, musi sam nauczyć się jak z tym dzieckiem rozmawiać, aby przetrwało okres nastoletni. Nastolatek w tym czasie często odpycha od siebie rodziców, buntuje się. Ważne jest jednak żeby nie ignorować często złych sygnałów płynących z zachowania nastolatka. Może to skutkować tym, że jako rodzic pominiemy coś co może mieć trudno odwracalny wpływ na psychikę młodej osoby. Samodzielne radzenie sobie z zbyt dużymi problemami może doprowadzić do różnego rodzaju zaburzeń, a także depresji nastolatka.

Kilka porad jak rozmawiać z dorastającym dzieckiem?

Przede wszystkim rodzic musi mieć świadomość togo, że jest to stan przejściowy i problemy wychowawcze kiedyś znikną. Poznanie emocji nastolatka wymaga dotarcia do źródła bunt. Rozmowa jest kluczem do wszystkiego. Zatem warto zadbać o to aby rozmowa była rozmową, a nie kłótnia czy też krótką wymianą niewiele znaczących zdań. Czasami aby poprawić relacje wystarczy wspólnie usiąść i dłużej na spokojnie porozmawiać.

Zasady ułatwiające rozmowę z nastolatkiem:

1. Odpowiednie warunki do rozmowy:

W pierwszej kolejności upewnij się kiedy będzie najlepszy moment na przeprowadzanie rozmowy. Nigdy nie zaczynaj od standardowych formułek typu: musimy porozmawiać. Nastolatek może odczytać taki nagłówek w negatywny sposób np. że znów coś źle zrobił. W takiej sytuacji snuje podejrzenia i zamyka się na otwartą rozmowę. Najlepiej zacząć bez wstępów w naturalny sposób.
Następnie warto wcześniej subtelnie wybadać czy nasz nastolatek ma czas na rozmowę. Dobrze zadać pytanie w stylu: Masz jakieś plany na dziś? Robię Twój ulubiony obiad, na którą godzinę go przygotować? – W ten sposób nastolatek nieco złagodnieje i co najważniejsze nie będzie świadomy czekającej go rozmowy.
Rozmowę przeprowadź po obejdzie, nie w jego trakcie.

2. Podczas rozmowy:

Ważne jest skupienie uwagi. W trakcie rozmowy nie zajmuj się czymś innym. Prace domowe, telewizor, telefon i wszystko inne może zaczekać. Dzięki takie postawie nastolatek poczuje komfort płynący z uwagi rodzica. Zwiększy to jego otwartość. Wyraź chęć lepszego poznania dziecka. Utrzymuj kontakt wzrokowy. Ucieczka wzrokiem może sprawić iż dziecko dobierze to jako niechęć na jego problemy.
Istotne jest aby jak ognia unikać pouczania i wytykania błędów. Nie stosuj zdań typu: a nie mówiła/łem. Równocześnie nie zawstydzaj dziecka.
Nastolatka potraktuj jako dobrego partnera do rozmowy. Poważne traktowanie wzmocni poczucie własnej wartości nastolatka. Rozmowa powinna być obopólna więc jeśli dziecko zada pytanie odpowiedz na nie. Możesz nawet poprosić o radę.
Rozmowę rozpocznij od mniej istotnych tematów. Jednocześnie nie wypytuj zbyt nachalnie.
Nie dawaj rad oraz sugestii dotyczących rozwiązań problemów nastolatka.
Podstawą rozmowy jest słuchanie. Ważne aby słuchać, a nie osądzać i nie krytykuj. Daj dziecku możliwość wypowiedzi, nie przerywając mu.
Bądź szczery, w sposobnych momentach okazuj uczucia.
Wyraź swoje zdanie ale w formie co Ty sam byś zrobił. To nie ma być rozwiązanie problemu po naszemu.
Nie zadawaj miliona pytań. Rozmowa nie polega na przesłuchaniu.
Podsumowuj słowa dziecka w formie parafrazy. Od czasu do czasu własnymi słowami powtórz słowa dziecka. Wtedy nastolatek naniesie ewentualne poprawki i bardziej rozwinie temat.
Okazuj zrozumienie nawet gdy problem jest banalny.
Pokaż szacunek i zaufanie. Jeśli dziecko dostanie to od Ciebie odwdzięczy się tym samym.
Jeżeli z rozmowy wyniknie, że dziecko potrzebuje pomocy i wyrazi chęć abyśmy jej udzielili. Stań na wysokości zadania i doradź. Ważne aby nie miało to formy rozkazu. W takiej chwili okaż wsparcie.

3. Analiza rozmowy:

Po zakończonej rozmowie na spokojnie przeanalizuj jej przebieg. Jeżeli widzisz duży natłok problemów emocjonalnych u swojego dziecka zastanów się poważnie nad wizytą u specjalisty.

Im częściej tym lepiej:

Najlepszą metodą na zbudowanie relacji z buntującym się nastolatkiem są częste rozmowy. Im częściej będziemy rozmawiać tym łatwiej będzie nam to przychodzić. Dziecko znacznie się otworzy i zacznie automatycznie zwierzać. Powstanie bardzo przyjacielska relacja.

Jeżeli przyczyna konfliktu leży po Twojej stronie przeproś. Każdy człowiek może popełniać błędy, a słowo przepraszam ma wielką siłę.

-Jeśli Twoje dziecko ma problem , z którym nie potraficie sobie poradzić.

-Boisz się , że z Twoim nastolatkiem dzieje się coś złego.

Umów się na konsultacje z psychologiem, nie bagatelizuj problemów dziecka.